Pericarditis

Bij acute pericarditis kunnen de volgende klachten voorkomen:

• felle pijn in de borststreek
• in het begin koorts of een gevoel van griep 
• kortademig of benauwd zijn

Het hartzakje bevat veel zenuwen. Door de wrijving tussen de vliezen van het ontstoken hartzakje ontstaat een heftige pijn. De pijn neemt toe bij bewegen, inademen of plat liggen.

De klachten bij chronische pericarditis zijn:

• kortademigheid
• hoesten
• vermoeidheid
• vochtophoping in de buik en benen

Chronische pericarditis is meestal niet pijnlijk.

Om pericarditis vast te stellen luistert de arts naar het hart. Een knisperend geluid kan wijzen op pericarditis. Dit geluid ontstaat door het bewegen van het ontstoken hartzakje langs de hartspier. Bij een pericarditis zijn ook veranderingen te zien in het hartfilmpje (ECG).
 
Daarnaast kan de arts de volgende onderzoeken doen:

• echografie
• röntgenfoto van de borst
• bloedonderzoek

Soms zijn aanvullende onderzoeken nodig:

• hartkatheterisatie
• CT-scan of MRI-scan

Bij pericarditis zit er vaak meer vocht in het hartzakje dan normaal. Als het te veel wordt is dit gevaarlijk. Het hart kan zich dan minder goed vullen met bloed en pompt niet meer goed. Dit heet tamponade. Als het lichaam het extra vocht zelf niet goed afvoert is een ingreep nodig. Dit gebeurt van buitenaf met een holle naald (punctie) of een operatie.

Soms is het hartzakje verdikt en stug. Het hart kan niet goed meer uitzetten. Daardoor vult het zich niet goed met bloed. Dan kan het nodig zijn om (een deel van) het verdikte pericard te verwijderen.

De behandeling van pericarditis hangt af van de oorzaak. De behandelmogelijkheden zijn:

• pijnstillers
• ontstekingsremmende medicijnen
• antibiotica bij een bacteriële infectie
• punctie om het teveel aan vocht weg te zuigen
• operatie om een deel van het pericard te verwijderen
• voldoende rust nemen en inspanning vermijden

Bij een virusinfectie is behandeling niet nodig. Het lichaam bestrijdt het virus zelf. Dit kan enkele weken duren. De arts schrijft eventueel pijnstillers en/of ontstekingsremmers voor om de klachten te verminderen.