Hartfalen: de knijpkracht van het hart van Mark Jan is afgenomen en is nog maar 35%
Mark Jan (56) heeft hartfalen. Hij had nooit gedacht dat hem dit zou kunnen overkomen. Hij leefde tenslotte gezond, sportte veel en voelde zich fit. “Ik belandde in een slechte film waarin ik zelf de hoofdpersoon was. Nu, een jaar later, gaat het iets beter. “Maar ik moet niet de illusie hebben dat ik weer de persoon word van voor mijn infarct.” Vandaag start de Nationale Hartfalenweek om bewustwording over hartfalen te vergroten én de zorg voor mensen met hartfalen verbeteren.
Net als Mark Jan hebben 246 duizend mensen in Nederland hartfalen, een sluipende ziekte waarbij zonder behandeling het hart steeds verder achteruitgaat. Dit aantal neemt de komende jaren toe tot 340 duizend, zo is de verwachting. Iedere dag sterven er 22 mensen aan hartfalen. Ruim een derde van de patiënten overlijdt binnen een jaar na de eerste ziekenhuisopname, 65 procent binnen vijf jaar.
Nationale Hartfalenweek 14 t/m 20 april
Voor het tweede jaar wordt de Nationale Hartfalenweek georganiseerd door Deltaplan Hartfalen, een initiatief van de Hartstichting en het Netherlands Heart Institute, die samenwerken in de Dutch CardioVascular Alliance. Deze week heeft tot doel meer bewustwording te creëren over hartfalen omdat slechts 1 op de 5 Nederlanders weet wat hartfalen is.
Klachten
Veel voorkomende klachten bij hartfalen zijn kortademigheid, vermoeidheid, en dikke enkels of voeten door het vasthouden van vocht. Uit onderzoek blijkt dat mensen deze klachten niet altijd serieus nemen, ze wijten het al snel aan stress of de leeftijd. Hierdoor gaan zij te laat of zelfs niet naar een dokter.
“Belangrijkste om te weten van hartfalen is dat als we deze ziekte vroeg herkennen, we nog veel schade en klachten kunnen voorkomen”, stelt cardioloog prof. dr. Steven Chamuleau, hoofd afdeling cardiologie AmsterdamUMC en voorzitter van Deltaplan Hartfalen.
“Helaas gebeurt dat nog onvoldoende. Met grote gevolgen, zowel persoonlijk als voor de maatschappij. Vandaar onze oproep: leer de klachten van hartfalen herkennen en zoek op tijd hulp. Het is niet normaal, als je veertig of vijftig bent en benauwd wordt van traplopen. Ook niet als je veel zorgen of een paar drukke weken hebt. Meet minstens een keer per jaar je bloeddruk en blijf met een hoge bloeddruk niet rondlopen. Zeker niet, als je weet dat bijvoorbeeld je vader of moeder ook hartfalen heeft of heeft gehad.”
Hartinfact te laat ontdekt
Hoewel Mark Jan tijdens zijn vakantie op Bali klachten had, werden de symptomen door artsen daar niet herkend. Eenmaal weer thuis bleven de klachten en werd in het ziekenhuis uiteindelijk geconstateerd dat hij een hartinfarct had gehad. De onderkant van zijn hart was afgestorven. Het gevolg van te lang doorlopen met zijn hartinfarct. De MRI wees uit dat Mark Jan hartfalen heeft. "De knijpkracht van mijn hart is afgenomen en is nog maar 35%." Bij een gezond hart is dit ongeveer 50 tot 70%, want er blijft altijd bloed achter in de hartkamers.
Donderslag bij heldere hemel
“Het contrast kan ook niet groter. Ik was supergezond en fit, at gezond en was veel aan het sporten. Ik deed aan surfen, yoga en fitness. Na de operatie is mijn leven compleet veranderd.. Ineens ben ik hartpatiënt met heel veel pillen per dag. Ik ben gaan revalideren en loop bij de hartfalenpoli. Ik heb een compleet ander lijf, ben snel kortademig en moe. Veel dingen die ik leuk vind, kan ik niet meer doen zoals vroeger.”
Erfelijk belast
“In mijn geval is er sprake van erfelijkheid. Mijn vader was net zo oud als ik toen hij hartproblemen kreeg. Later is hij overleden aan een hartstilstand. Mijn vader had wel duidelijke klachten. Ik niet, alleen soms wat vage pijntjes. Bij zware inspanning pijn in mijn kaak of van die plotselinge hitte-aanvallen. Dan vroeg ik me soms af of ik als man ook in de overgang kon zijn. Het jaar voor mijn infarct ben ik voor mijn doen wel vaak naar de huisarts geweest. Maar die dacht aan overspannenheid, want er speelden wat mentale dingen.”
Onzekere toekomst
“Het voelt allemaal heel onzeker. Hoe gaat het lopen in de toekomst? Ik ben leraar en nu aan het re-integreren. Ik wil te snel, maar als je ziek wordt, krijg je er naast je lichamelijke en geestelijke problemen ook geldzorgen bij. Wat als ik niet meer volledig kan werken? Dan val ik terug in inkomsten. Die financiële stress zorgt voor hoofdpijn en druk op mijn oren. Eigenlijk weet je niet hoe je alles moet verwerken en hoe je moet handelen tot je zoiets zelf meemaakt. Die hele periode vanaf mijn hartinfarct is als een soort rouwverwerking, met alle fases die erbij horen.”
'Mijn eerste surfles was gigantische stap vooruit'
“Het is lastig te accepteren dat ik af en toe een pas op de plaats moet maken. Ik moet mezelf niet meer vergelijken met wie ik was voordat ik ziek werd. Er zijn nog steeds goede dingen, zo heeft het me mijn hond gebracht. En ik ben minder gejaagd. Laatst heb ik weer mijn eerste surfles gegeven, voor mij echt een gigantische stap vooruit. Net als weer met de racefiets naar school. Eigenlijk zie ik elke kleine vooruitgang als een overwinning. Ik geef niet op.”
Landelijke hart- en vaatagenda
Hartfalen aanpakken is ook een van de zeven thema's van de landelijke hart- en vaatagenda, opgesteld op initiatief van de Hartstichting. Hoewel hartfalen vaker voorkomt bij ouderen, groeit ook het aantal jonge mensen dat hartfalen ontwikkelt. Tijdige diagnose en optimale behandeling kunnen een groot verschil maken in de levensverwachting en kwaliteit van leven van duizenden mensen en hun naasten.