Nederlandse vondst voor nieuwe behandeling hartritmestoornissen

Als stroomsignalen niet goed door het hart lopen, kunnen mensen last krijgen van hartritmestoornissen. Waar sommige hartritmestoornissen onschuldig zijn, zijn andere levensgevaarlijk. Hartritmestoornissen kunnen bijvoorbeeld ontstaan als de AV-knoop niet goed werkt. Dit is de plek in het hart die elektrische stroompjes tussen de hartboezems en de hartkamers doorgeeft, wat cruciaal is voor het regelen van het hartritme. Er is nog veel onbekend over het ontstaan van hartritmestoornissen en over wat de beste behandeling is. Wetenschappelijk onderzoek is daarom erg belangrijk.  

In het verleden, en zelfs nu nog, vertrouwen wetenschappers op diermodellen om hartritmestoornissen te onderzoeken. Proefdieronderzoek is lang de enige manier geweest om grondig te onderzoeken hoe het hart door kleine stroompjes samenknijpt en wat daarbij mis kan gaan. De laatste 20 jaar zijn wetenschappers bezig geweest om alternatieven te ontwikkelen, zoals het gebruik maken van cellen en simpele modellen die een deel van het hart nabootsen. Wat tot nu toe miste was een model dat simuleert hoe elektrische stroompjes tussen het bovenste deel (boezem) en onderste deel (kamer) van het hart wordt doorgegeven. 

De Amsterdamse onderzoekers hebben nu een 3D-weefselmodel ontwikkeld door gebruik te gemaakt van menselijke stamcellen. Vanuit deze stamcellen hebben de onderzoekers de cellen van de hartboezem, AV-knoop en hartkamer nagemaakt en samengevoegd. Deze onderdelen samen noemen ze de "cardiac assembloid". 

Met deze nieuwe techniek kunnen onderzoekers op een meer gecontroleerde, nauwkeurige en toegankelijke manier aandoeningen, zoals bijvoorbeeld een AV-blok, onderzoeken. Hierbij geeft de AV-knoop de stroompjes te langzaam door waardoor het hartritme langzamer wordt.  

Dit onderzoek biedt een nieuwe manier om hartritmestoornissen te onderzoeken zonder gebruik te maken van dierproeven. Deze nieuwe methode kan leiden tot snellere en effectievere behandelingen zodat mensen minder klachten ondervinden door hun hartritmestoornis. De techniek opent ook de deur naar gepersonaliseerde geneeskunde, waarbij behandelingen op maat kunnen worden gemaakt voor patiënten door gebruik te maken van hun eigen stamcellen om hun hartprobleem te simuleren. 

Om dit onderzoek mogelijk te maken kreeg hoofdonderzoeker dr. Harsha Devalla, Universitair docent aan Amsterdam UMC, in 2020 een prestigieuze Dekkerbeurs van de Hartstichting. Met deze persoonsgebonden beurzen kunnen onderzoekers hun eigen onderzoekslijn opzetten en uitbouwen. 

Lees hier de publicatie in Cell Stem Cell.