Schadelijke stoffen

Fijnstof is een verzamelnaam voor stofdeeltjes in de lucht, veroorzaakt door bijvoorbeeld de industrie, het verkeer of houtrook. Inademen van fijnstof kan schadelijk zijn voor de gezondheid.

Fijnstofdeeltjes kleiner dan 0,01 millimeter komen na het inademen diep in de longen terecht. Ze brengen in de longen een ontstekingsreactie op gang. Dit kan leiden tot:

• luchtwegklachten, zoals een astma-aanval, benauwdheid of hoesten
• sneller stollen van het bloed en een hogere kans op een hartinfarct, zeker voor mensen die al vernauwde vaten hebben
• verergeren slagaderverkalking door de ontstekingsreactie
• minder elastische bloedvaten en verhoging van de bloeddruk

Hoe meer fijnstof er in de lucht is hoe erger de klachten.

Het schadelijke effect van fijnstof dat vrijkomt bij het verbranden van hout is vergelijkbaar met fijnstof van andere (verbrandings)bronnen, zoals het verkeer. De uitkomsten van studies naar de schadelijkheid van houtrook voor de gezondheid lopen erg uiteen. De samenstelling van houtrook is zeer verschillend. Waarschijnlijk is met name de rook van onvolledig verbrand hout schadelijk. Door te weinig zuurstof wordt er meer koolmonoxide, roet en fijnstof gevormd dan bij een volledige verbranding.

Mensen met luchtwegaandoeningen, hart- en vaatziekten, ouderen en kinderen zijn het gevoeligst. Zij ontwikkelen meer en sneller klachten door schadelijke stofjes uit houtrook of andere vormen van luchtverontreiniging. Ook bij kleine hoeveelheden.

In het algemeen geldt dat hoe meer luchtverontreiniging er in een bepaald gebied is, hoe meer gezondheidsschade er kan optreden. Op basis van de huidige inzichten blijft het vanuit gezondheidskundig oogpunt raadzaam om uitstoot van verbrandingsstoffen, van welke bron dan ook, te beperken.

Meer informatie over de richtlijn en normen voor luchtkwaliteitseisen staan op de website van het RIVM.

PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) zijn chemische stoffen. Ze kunnen schadelijk zijn voor je gezondheid en het milieu. PFAS zitten in veel producten, bijvoorbeeld in voedselverpakkingen, regenkleding of de antiaanbaklaag van pannen. PFAS komen in de lucht, het water en de bodem terecht. Dit gebeurt vooral via de uitstoot van fabrieken. PFAS komen ook in ons lichaam via drinkwater en voedsel. 

PFAS kunnen invloed hebben op het afweersysteem en op het krijgen van kinderen. Ook kunnen ze de kans op sommige kankersoorten groter maken.  

We weten nog niet goed of PFAS ook hart- en vaatziekten veroorzaken. Volgens sommige onderzoeken kunnen PFAS bijdragen aan een verhoogd cholesterol, hoge bloeddruk en trombose. Op die manier zouden PFAS de kans op hart- en vaatziekten kunnen verhogen. Er is meer en beter onderzoek nodig om dit duidelijk te krijgen.