Onderzoeker aan het woord: Jaap Kappelle
Professor dr. Jaap Kappelle is neuroloog en hoogleraar Neurologie in het UMC Utrecht. Hij is gespecialiseerd in vaatziekten in de hersenen. Hij behandelt veel patiënten met een beroerte en doet wetenschappelijk onderzoek op dit gebied.
Beroerte heeft grote impact
“Op onze beroerte-afdeling zie ik elke dag hoeveel impact een beroerte heeft. Er komen bijvoorbeeld patiënten binnen die compleet verlamd zijn. Ze kunnen niet meer bewegen, niet meer praten.”
“Vanaf dat moment kan het 2 kanten opgaan. Nog steeds maken we mee dat mensen overlijden aan hun beroerte. Of dat ze levenslang zware beperkingen houden. Dat blijft iedere keer een drama om te zien.”
Groot verschil met 30 jaar geleden
“Maar gelukkig lukt het nu steeds vaker om patiënten goed te helpen. Dankzij de enorme stappen die de medische wetenschap de afgelopen decennia heeft gezet, zien we nu ook patiënten die goed herstellen. Zij kunnen vaak na een paar dagen al naar huis of het revalidatiecentrum. Ik krijg elke keer een enorm warm gevoel van voldoening als dit lukt.”
“Er is een groot verschil met 30 jaar geleden, toen ik begon als neuroloog. We konden toen maar weinig doen voor patiënten. Het kostte bovendien nog heel veel tijd om te analyseren wat er precies aan de hand was.”
Snel handelen
“Ook de aard van het werk is sterk veranderd. Vroeger was je als neuroloog vrij beschouwend, analytisch bezig. Maar tegenwoordig moeten we ontzettend snel handelen. Binnen een half uur na binnenkomst in het ziekenhuis geven we bij een herseninfarct vaak al medicijnen om het stolsel op te lossen. En bij patiënten met een hersenbloeding pakken we de bron van de bloeding zo snel mogelijk aan.”
Eerste uren cruciaal
“De eerste uren zijn cruciaal. Time is brain: hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op herstel. De mogelijkheden om snel de doorbloeding naar de hersenen te herstellen zullen de komende jaren nog verder verbeteren. De Hartstichting wil hierin flink investeren. Ook omdat artsen, patiënten en wetenschappers dit onderzoeksgebied hebben aangewezen als een van de topprioriteiten.”
Subsidie voor onderzoek
“Fantastisch dat de Hartstichting met haar subsidies zoveel betekent voor het onderzoek naar beroerte. Dit helpt echt om de patiëntenzorg steeds verder te verbeteren.”
Verbeteren vooruitzichten voor patiënten
“Dit is ook de reden dat ik neuroloog ben geworden, ik wilde de vooruitzichten van patiënten met een beroerte verbeteren. En het was wetenschappelijk gezien een interessant, braakliggend terrein.”
“De ontwikkelingen in de neurologie zijn nog veel sneller gegaan dan ik had verwacht. Tegenwoordig kunnen we de diagnose veel sneller en beter stellen, dankzij beeldvormende technieken zoals MRI en CT. Bovendien beschikken we over veel meer behandeltechnieken.”
Groot onderzoek
“Op dit moment werk ik mee aan een groot onderzoek waarin de Hartstichting € 5 miljoen steekt. We kijken naar de invloed van het hart op de hersenen. Als de pompkracht van het hart afneemt (hartfalen), of als de halsslagader vernauwd is door slagaderverkalking, dan komt het bloed moeilijker bij de hersenen.”
“Mogelijk verslechteren hierdoor hersenfuncties zoals het geheugen of begrijpen. Maar dat weten we niet zeker, want de hersenen kunnen zichzelf ook goed beschermen tegen te weinig bloed. We zijn erg benieuwd of we via de behandeling van hartziekten de hersenfuncties kunnen verbeteren.”
Stolsel weghalen
“En ik verwacht dat onderzoek nog veel meer verbeteringen oplevert. Ik denk bijvoorbeeld dat we meer patiënten met een herseninfarct kunnen helpen door het stolsel weg te halen. Ook zullen we beter worden in het redden van het hersenweefsel na een bloeding of infarct.”
Voorkomen complicaties
“We kunnen ook steeds beter complicaties zoals longontsteking en trombosebenen voorkomen. De operatietechnieken worden ook steeds beter, bijvoorbeeld met nieuwe bypass-technieken en scans tijdens de operatie.”
Enorme fascinatie
“Wetenschappelijk onderzoek en het verbeteren van de patiëntenzorg blijven me enorm fascineren. Mijn doel is dat steeds meer patiënten na een beroerte goed hersteld het ziekenhuis verlaten.”