Onderzoeker aan het woord: Pieter Doevendans
Als het lukt om het hart meerdere dagen goed te houden buiten het lichaam, ontstaan nieuwe mogelijkheden om het hart te repareren. Cardioloog Pieter Doevendans van het UMCU Utrecht vertelt waarom onderzoek hiernaar belangrijk is voor mensen met hartfalen.
"Als cardioloog spreek ik veel mensen met een ernstige vorm van hartfalen. Hun hart pompt niet meer krachtig genoeg. Ze kunnen vrijwel niets meer, aankleden is al te veel. Sommigen kunnen we helpen met een donorhart of steunhart, maar dat kan bij lang niet iedereen. Er zijn echt nieuwe technieken nodig om deze mensen te helpen."
Buiten lichaam repareren
"We onderzoeken een heel nieuwe richting. Hoe kunnen we het hart buiten het lichaam repareren, terwijl de patiënt aan een hart-longmachine ligt? Een voordeel is dat je dan grote hoeveelheden medicijnen kunt geven, zonder bijwerkingen in de rest van het lichaam. Ook kun je er gewoon heel goed bij. Je kunt dus snel en goed zien welk effect een behandeling heeft."
Hart 24 uur goed houden
"Voordat we het hart buiten het lichaam kunnen repareren, moeten we eerst het hart langere tijd in goede conditie kunnen houden, los van het lichaam. Dat lukt ons nu 6 tot 8 uur, maar dat is te kort om het hart echt te herstellen. Ons eerste doel is om het hart 24 uur goed te houden. Daarna willen we naar een week."
Hart klopt zelfstandig
"We ontwikkelen een systeem waarbij we het hart aansluiten op allerlei buisjes. In het systeem pompt het hart voortdurend een bloedachtige vloeistof rond. Het startsignaal voor een hartslag komt uit het hart zelf, dus een hart kan zelfstandig kloppen."
Hart repareren bij hartfalen
"Als het eenmaal lukt om het hart langere tijd goed te houden in zo’n opstelling, gaan we nieuwe technieken testen om de pompkracht van het hart te verbeteren. Dit is van belang voor mensen met hartfalen. Er zijn verschillende oorzaken waarom hun hart minder goed werkt. Daarom onderzoeken we ook meerdere methoden om het hart te repareren."
Meer donorharten
"De technieken die we ontwikkelen, hebben nog een ander doel: meer donorharten beschikbaar maken. We verwachten dat we donorharten in betere conditie kunnen brengen voordat ze getransplanteerd worden. Een hart dat nu moet worden afgekeurd, kan dan geschikt worden gemaakt voor transplantatie."
Grote uitdagingen
"We hebben dus grootse plannen, maar voordat we al onze doelen bereiken moeten we een oplossing vinden voor een aantal grote uitdagingen. Hoe houden we het hart lang goed buiten het lichaam? Wat is de beste bloedachtige vloeistof die het hart moet rondpompen? En hoe krijgen we het voor elkaar dat de hartspier echt weer als nieuw gaat kloppen?"
Leren van andere organen
"Gelukkig staan we niet alleen. We leren heel veel van onderzoekers die werken aan andere organen, zoals nieren en longen. Het is bijvoorbeeld al gelukt om de longen van een patiënt buiten het lichaam te behandelen en daarna terug te plaatsen in het lichaam. We wisselen veel informatie uit over nieuwe technieken, en vertellen elkaar wat wel en niet werkt."
Zo snel mogelijk vooruit
"We willen zo snel mogelijk vooruit. Eigenlijk willen we binnen een jaar het hart al een stuk langer goed houden buiten het lichaam. Maar ik kan niet beloven dat het lukt. Ik weet ook hoe onderzoek werkt: in de praktijk loop je vaak tegen onverwachte problemen aan waar je dan weer een oplossing voor moet vinden. Dat kost tijd."
Repareren in het lichaam
"Ons uiteindelijke doel is om het hart te kunnen repareren terwijl het nog gewoon op zijn plek zit. Het onderzoek naar reparatie buiten het lichaam gaat heel veel nieuwe kennis opleveren. Die kennis willen we vertalen naar behandelingen waarvoor je hart je lichaam niet hoeft te verlaten."
Blijf op de hoogte
Interessant voor jou
Innovatief onderzoek naar genezen harten
Met steun van de Hartstichting is een groot hartonderzoek gestart. Wetenschappers onderzoeken hoe ze een hart kunnen herstellen buiten het lichaam van de patiënt.Wouter Duinisveld
"Zelf ben ik heel blij met mijn donorhart. Maar als het onderzoekers lukt om ernstig zieke harten te repareren zou dit nog mooier zijn."Carlijn Bouten
"Ons ultieme doel is een behandeling die een ziek hart volledig en blijvend herstelt. Een patiënt heeft dan geen medicijnen meer nodig."