Groot onderzoek naar voorkomen hartschade door chemotherapie
In Nederland is een onderzoek gestart naar het voorkomen van hartschade door chemotherapie bij kankerpatiënten. Dit onderzoek, mogelijk gemaakt door een gezamenlijke investering van ruim 2,3 miljoen euro door KWF en de Hartstichting, richt zich op patiënten met lymfeklierkanker. 25 ziekenhuizen in Nederland doen mee aan dit onderzoek.
Hartschade
Jaarlijks krijgen ongeveer 1500 mensen in Nederland een diffuus grootcellig B-cellymfoom, de meest voorkomende vorm van lymfeklierkanker. Hoewel de levensreddende chemotherapie met anthracyclines zeer effectief is tegen kanker, veroorzaakt het bij 1 op de 10 patiënten onherstelbare hartschade, wat kan leiden tot hartfalen. Hartfalen is een ernstige aandoening waarbij het hart niet meer goed in staat is om bloed door het lichaam te pompen. Dit kan leiden tot symptomen zoals vermoeidheid, kortademigheid en vochtophoping. Hartfalen is uiteindelijk dodelijk.
Het onderzoek
In het onderzoek, uitgevoerd binnen HOVON (Hemato-Oncologie voor Volwassenen Nederland), wordt onderzocht of het medicijn dexrazoxaan hartschade door chemotherapie kan voorkomen bij patiënten met lymfeklierkanker. “We zijn heel blij dat dit onderzoek van start gaat na jaren van voorbereiding,” zeggen hoofdonderzoekers Anna van Rhenen, hematoloog UMC Utrecht en Marijke Linschoten, cardioloog in opleiding Amsterdam UMC. “Er zijn steeds meer mensen die kanker overleven en ook langer leven met de ziekte, maar veel van hen kampen met de gevolgen van de kankerbehandeling. Door deze unieke samenwerking tussen verschillende medische disciplines hopen we hartschade door chemotherapie te kunnen voorkomen en zo niet alleen de overleving, maar ook de kwaliteit van leven van (ex-)kankerpatiënten aanzienlijk te verbeteren.”
Andere kankervormen
De komende vijf jaar zal binnen de studie niet alleen onderzocht worden hoe hartschade door chemotherapie kan worden voorkomen, maar ook hoe patiënten met een verhoogd risico op hartfalen eerder geïdentificeerd en gemonitord kunnen worden. Als blijkt dat dexrazoxaan effectief is in het beschermen van het hart, dan kan dit middel mogelijk ook ingezet worden bij de behandeling van andere vormen van kanker, zoals borstkanker en acute leukemie. Dit om een grotere groep kankerpatiënten te beschermen tegen hartfalen.
Cardio-oncologie
Cardio-oncologie is een relatief nieuw vakgebied dat zich richt op de zorg voor patiënten die zowel kanker als hart- en vaatziekten hebben, of een verhoogd risico lopen op hartproblemen als gevolg van hun kankerbehandeling. Het doel van dit vakgebied is om de bijwerkingen van kankerbehandeling op het hart en de bloedvaten te voorkomen, vroegtijdig op te sporen en eerder te behandelen, zodat de overlevingskansen en de kwaliteit van leven van (ex-) kankerpatiënten worden verbeterd.
Samenwerking
Dit is de eerste keer dat KWF en de Hartstichting samen investeren in onderzoek. Ook is het onderzoek het resultaat van een eerste samenwerking tussen hematologen en cardiologen van het UMC Utrecht en Amsterdam UMC in samenwerking met de onderzoekersnetwerken HOVON en WCN (Werkgroep Cardiologische Centra Nederland). Een dergelijke samenwerking is uniek en laat zien hoe verschillende medische disciplines samenwerken voor betere patiëntenzorg.
