Nierpatiënten vaak uitgesloten van hart- en vaatonderzoek
Patiënten met een chronische nierziekte lopen een groter risico te overlijden aan hart- en vaatziekten dan aan nierfalen. Toch mogen ze vaak niet deelnemen aan onderzoek naar hart- en vaatmedicijnen, blijkt uit onderzoek van het UMC Utrecht. Dit is onacceptabel, vinden de Hartstichting en Nierstichting, die het onderzoek hebben gefinancierd.
De wetenschappers onderzochten bijna 1200 studies van de afgelopen 20 jaar naar hartmedicijnen, waarbij meer dan 2 miljoen patiënten waren betrokken. In bijna driekwart van deze studies (74%) mochten nierpatiënten niet meedoen, zo concluderen zij in hun onderzoek. Door de jaren heen zijn er steeds meer onderzoeken waar nierpatiënten werden uitgesloten. Zelfs in onderzoeken naar medicijnen die veilig worden geacht voor nierpatiënten, zijn zij vaak niet opgenomen.
Belang deelname nierpatiënten
Nierpatiënten hebben juist veel baat bij effectieve hartmedicijnen, omdat zij een verhoogd risico op hartproblemen hebben, zegt universitair docent dr. Robin Vernooij van UMC Utrecht. "Voor deze groep zijn veilige en werkzame medicijnen erg belangrijk, maar vaak weten we niet of zij even effectief zijn voor nierpatiënten."
Doorbraak
Een ander onderzoek, gefinancierd door de Hartstichting, toont aan dat patiënten met hartfalen en nierproblemen veilig hartmedicijnen kunnen blijven gebruiken. Iris Beldhuis van het UMC Groningen: “Tot nu toe werden de levensreddende medicijnen voor hartfalen stopgezet als de nierfunctie van patiënten achteruitging. Mijn onderzoek laat zien dat het veilig is om de medicijnen te blijven slikken.” Dit benadrukt het belang van onderzoek specifiek gericht op nierpatiënten.
Toekomst
De Utrechtse onderzoekers ontdekten dat maar 13% van de 1200 studies resultaten publiceert voor nierpatiënten. Vernooij: “Ondanks dat we vaak niet zeker weten hoe goed hartmedicijnen werken voor hen, moeten ze de medicijnen uiteindelijk toch slikken. Dat is natuurlijk heel krom”, aldus Vernooij: “Op voorhand mogen deze mensen niet meedoen aan onderzoek, omdat de medicijnen misschien minder effect hebben of andere bijwerkingen geven. Maar naderhand schrijven artsen de medicijnen toch voor, omdat het nu eenmaal het enige is wat ze voor deze patiënten kunnen doen.”
Onderzoekers moeten kritischer kijken naar de voorwaarden waarop mensen mee mogen doen met geneesmiddelenonderzoek. Tenzij er zwaarwegende redenen zijn, moeten nierpatiënten juist wél worden meegenomen in studies. Zo kan worden onderzocht of nierpatiënten anders reageren op de medicijnen.
Over het onderzoek
Het onderzoek maakt deel uit van het consortium RECONNEXT, een samenwerking tussen artsen en biologen van Amsterdam UMC, UMC Groningen, UMC Utrecht, Erasmus MC, Leids Universitair Medisch Centrum en het OLVG. RECONNEXT onderzoekt de link tussen nierschade en hartfalen om nieuwe medicijnen te ontwikkelen. De Hartstichting en de Nierstichting steunen dit onderzoek dat in 2021 startte.
